Επιτέλους τέλος! Πέρασε η περίοδος αναμονής, πέρασαν οι πρώτες εκλογές, πέρασαν και οι δεύτερες, και επιτέλους μπορούμε να ασχοληθούμε και λίγο με την πραγματική ζωή 🙂
Καλή… σεζόν λοιπόν, έστω και λίγο πριν τις διακοπές!
Ποτέ δεν παύει να με εκπλήσσει το πόσο έντονα επηρεάζεται η αγορά από τους επονομαζόμενους ψυχολογικούς παράγοντες. Το πως αντιδρά, είτε θετικά είτε αρνητικά, με βάση προσδοκίες, φόβους και (παρατραβηγμένες) προβλέψεις, παρά με βάση τα δεδομένα.
Τελικά, όμως, αυτές οι προσδοκίες ή οι φόβοι, είναι… τα δεδομένα! Είναι τόσο απλό όπως φαίνεται.
Σήμερα πλέον, η όποια αβεβαιότητα και το όποιο προεκλογικό σενάριο “ανησυχούσε” την αγορά, δεν υπάρχουν. Σήμερα πλέον, υπάρχουν αποτελέσματα, νέα Κυβέρνηση, νέοι Υπουργοί, νέα δυναμική.
Προφανώς δεν μπορώ να γνωρίζω το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα, ούτε προσπαθώ να το παίξω πολιτικός αναλυτής, αλλά ως απλός σκεπτόμενος πολίτης, κάνω δύο πολύ απλές υποθέσεις:
- Τα πράγματα δεν θα αλλάξουν δραστικά καθώς στην πραγματικότητα υπάρχει πλήρης συνέχεια της εκτελεστικής εξουσίας. Μπορεί κάποια πρόσωπα να αλλάξουν, αλλά με δεδομένο ότι η υπάρχουσα κυβέρνηση θεωρεί πως η προηγούμενη ήταν πετυχημένη, είναι λογικό να μην δούμε κάτι δραστικό. Όπως λένε και στον αθλητισμό, “ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει” ή κάπως έτσι.
- Δεν περιμένω κάποιο “κενό” σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις σε κρατικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο η λογική, αλλά και ο ρυθμός που γνωρίζαμε μέχρι τώρα, λογικά θα διατηρηθούν.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για την αγορά; Με μία λέξη: “ασφάλεια”. Προσοχή, δεν θέλω να παρεξηγηθώ και να θεωρεί κανείς ότι αυτό είναι ένα πολιτικό μήνυμα. Κάθε άλλο – είναι ένα καθαρά επιχειρηματικό μήνυμα.
Μιλώντας με ιδιοκτήτες και επικεφαλής μεγάλων οργανισμών στη χώρα μας, και ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός (πολλοί μάλιστα τις καθιστούν σαφείς δημοσίως), είναι φανερό ότι η σταθερότητα και η έλλειψη εκπλήξεων είναι το Α και το Ω στο επιχειρείν.
Θυμάμαι για παράδειγμα πρώην επικεφαλής μεγάλου τηλεπικοινωνιακού παρόχου να μου λέει: “Ακόμα και μία υψηλή φορολογία είναι προτιμητέα εφόσον παραμένει σταθερή. Πρέπει να ξέρεις που βρίσκεσαι και τι κάνεις. Πρέπει να μπορείς να προγραμματίζεις και να σχεδιάζεις.”.
Υπό αυτήν την έννοια, διακρίνω ήδη μία ευφορία στην αγορά και τώρα το πρόβλημά μας είναι ανθρωποκεντρικό και τεχνικό: Πως θα υλοποιήσουμε όλα αυτά τα έργα, εάν δεν βρούμε τον κατάλληλο κόσμο;
Όπως έχω σημειώσει και στο παρελθόν, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά!
Τα μόνο λόγια… “σοφίας” που μπορώ να δώσω είναι τα εξής: Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα είναι άμεσο και δεν επιδέχεται μακροχρόνιας λύσης, ξεκινήστε όλοι πλάνα εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης προσωπικού. Το πρόβλημα ήρθε για να μείνει και δεν το έχει μόνο η Ελλάδα, αλλά ολόκληρος ο κόσμος. Ασχέτως λοιπόν με το πως θα λυθεί σήμερα, ας ξεκινήσουμε μία προσπάθεια επίλυσης για το αύριο.