Είναι κοινή παραδοχή ότι στη νέα πραγματικότητα, που δημιούργησε η πανδημία COVID-19, η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ψηφιακή τεχνολογία, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, κατέχει καίριο ρόλο και αποτελεί θεμελιώδη προτεραιότητα. Ενδιαφέρουσες υπήρξαν οι απόψεις για τις δυνατότητες αξιοποίησης της πραγματικής δυναμικής της βιομηχανίας ψηφιακής τεχνολογίας, ως κρίσιμου καταλύτη για την ευημερία της ελληνικής κοινωνίας και την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, που διατύπωσαν οι συμμετέχοντες στο digital economy forum 2022: digital Greece in the spotlight, το οποίο διοργανώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ).
Κατά την έναρξη του συνεδρίου ο Β΄ αντιπρόεδρος ΔΣ ΣΕΠΕ, κύριος Βασίλης Ορφανός, τόνισε τη σημασία της αξιοποίησης των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία στην υγεία, την παιδεία, την καθημερινότητα των πολιτών, την ποιότητα ζωής, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. «Στη χώρα μας είμαστε περήφανοι, γιατί, εν μέσω μίας μακρόχρονης κρίσης και ειδικότερα την περίοδο της πανδημίας, ο κλάδος της ψηφιακής τεχνολογίας αντιμετώπισε από την πρώτη στιγμή τις δυσκολίες και τις δοκιμασίες, με τις οποίες βρέθηκε αντιμέτωπος και ανταποκρίθηκε επιτυχώς στις πρωτόγνωρες προκλήσεις» ανέφερε ο κύριος Ορφανός. Παράλληλα, αναφέρθηκε στην άμεση ανάγκη, τόσο εθνικά όσο και διεθνώς, ανάπτυξης εξειδικευμένου ανθρωπίνου δυναμικού σε Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, καθώς, όπως τόνισε, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του Digital Europe, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσθέτει 1,2 εκατομμύρια ειδικούς στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών στην απασχόληση κάθε χρόνο μέχρι το 2030, για να πετύχει τους στόχους της για την Ψηφιακή Δεκαετία. Συνεχίζοντας, ανέφερε πως, παρομοίως, ένα επιπλέον 20% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποκτήσει ψηφιακές δεξιότητες μέχρι το 2030. Δεν παρέλειψε επίσης να εκφράσει την απογοήτευση του κλάδου για την απόφαση της κυβέρνησης να διατηρήσει το ψηφιακό τέλος, το οποίο «επιφέρει επιβάρυνση πολλαπλάσια μεγαλύτερη από τις πιθανές προκληθείσες απώλειες και πλήττει το μεγάλο στόχο του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, αποτελώντας ταυτόχρονα καίριο πλήγμα στη διεθνή ανταγωνιστικότητα του κλάδου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών».
Την έναρξη των εργασιών του ετήσιου θεσμικού συνεδρίου του ΣΕΠΕ πραγματοποίησε ο τ. Πρωθυπουργός και Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κύριος Αλέξης Τσίπρας. Από το βήμα του Συνεδρίου, ο κύριος Τσίπρας εκτίμησε ότι «η σημερινή δυναμική πορεία του κλάδου έχει όλες τις προϋποθέσεις να συνεχιστεί, καθώς οι διαθέσιμοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι σημαντικοί και ανέρχονται στο 20% του συνολικού προϋπολογισμού, ενώ σημαντικοί είναι και οι πόροι του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027».
Επενδύσεις και τεχνολογικά hubs
Ο συνδυασμός του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, της πολιτικής σταθερότητας, της οικονομικής ανάπτυξης και του υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού έχει καταστήσει τη χώρα προορισμό για τη δημιουργία hubs τεχνολογίας και καινοτομίας, τόσο από εταιρείες οι οποίες προέρχονται από τον κλάδο ψηφιακής τεχνολογίας, όσο και από άλλους κλάδους. Οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις, που δημιουργούνται από αυτές τις επενδύσεις, αποτέλεσαν το αντικείμενο συζήτησης του πάνελ «Επενδύσεις και τεχνολογικά hubs».
Κατά την ομιλία του, ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κύριος Άδωνις Γεωργιάδης, σχολίασε ότι σήμερα ο κλάδος της Πληροφορικής περνάει τη χρυσή του εποχή, ενώ -όπως τόνισε- το μέλλον προδιαγράφεται ακόμη πιο λαμπρό. «Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι έχει δυναμική να γίνει πόλος έλξης για το data economy. Σε λίγα χρόνια από σήμερα, η Ελλάδα μπορεί να φιλοξενεί 15 μεγάλα data centers. Θα αποκτήσει, δηλαδή, μέγεθος αντίστοιχο της Μασσαλίας. Η Ελλάδα έχει πλέον επαφές με τους μεγαλύτερους παρόχους σχετικών υπηρεσιών του πλανήτη. Γίνεται έτσι από μία απλή χώρα των Βαλκανίων, χώρα πρωταθλήτρια» σημείωσε ο κύριος Γεωργιάδης.
Στο πρώτο πάνελ, που ακολούθησε, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, κύριος Κώστας Φραγκογιάννης, επεσήμανε εμφατικά τη σημασία της ύπαρξης των κατάλληλων υποδομών και των κατάλληλων δεξιοτήτων στο εργατικό δυναμικό, ώστε να προωθηθεί η ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας και της κοινωνίας. «Είναι ανάγκη να συνδεθεί σήμερα η επιχειρηματικότητα με την Πανεπιστημιακή κοινότητα» είπε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος δε στη δυναμική της Ελλάδας, υπογράμμισε τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας για τους επενδυτές. «Πολιτική σταθερότητα και οικονομική σταθερότητα δίνει στους επενδυτές το σήμα για επενδύσεις».
Από την πλευρά του ο Βουλευτής Μεσσηνίας, Τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων ΣΥΡΙΖΑ, κύριος Αλέξης Χαρίτσης, τόνισε: «Σήμερα στην Ελλάδα, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία λόγω της έκρηξης των ψηφιακών επενδύσεων. Το ζήτημα είναι να μπορέσουμε να εντάξουμε αυτή την επενδυτική έκρηξη στην εθνική μας στρατηγική. Να μπορέσουμε να συνδέσουμε αυτές τις επενδύσεις με τις ελληνικές επιχειρήσεις. Να κεφαλαιοποιήσουμε αυτή την έκρηξη προς όφελος της εθνικής οικονομίας» και επεσήμανε: «Ο κλάδος των ΤΠΕ γνωρίζει μια επιταχυνόμενη ανάπτυξη. Η ψηφιακή οικονομία, με μια σοβαρή εθνική στρατηγική, θα οδηγήσει σε αναβάθμιση της εγχώριας οικονομίας».
Στο δεύτερο πάνελ της ενότητας «Επενδύσεις και τεχνολογικά hubs» ο Διευθυντής & Πρόεδρος ΔΣ ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, κύριος Γιώργος Νούνεσης, επεσήμανε την ετοιμότητα των δημόσιων ερευνητικών φορέων να μεταφέρουν τεχνογνωσία από την έρευνα και το Πανεπιστήμιο στην αγορά, με τη συνδρομή των ιδιωτικών επενδύσεων. «Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κρατήσουμε την τεχνολογία και την καινοτομία στον ρόλο του οδηγού» σχολίασε ο κύριος Νούνεσης.
Επί του θέματος τοποθετήθηκε ο Πρόεδρος ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (Ε.ΕΝ.Ε.), κύριος Κρίστιαν Χατζημηνάς, τονίζοντας ότι θα πρέπει η Ελλάδα να μην είναι μόνο καταφύγιο επενδύσεων, αλλά εφαλτήριο για επενδύσεις και εξαγωγές ολοκληρωμένων προϊόντων προς τα έξω με βάση πάντα την Ελλάδα. «Το να αποβιβάζονται στη χώρα μας πολυεθνικές και η Αθήνα να γίνεται το νέο Τέλ Αβίβ είναι σίγουρα καλό και μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης. Θα πρέπει όμως να ενισχύσουμε τις ελληνικές εταιρείες στον ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν για προσέλκυση π.χ. μηχανικών λογισμικού, αναβαθμίζοντας τις ψηφιακές δεξιότητες του υφιστάμενού τους εργατικού δυναμικού, για αυτό και μια από τις προτάσεις μας στην Ε.ΕΝ.Ε. είναι με όσες εταιρίες / εργαζόμενους αποκτούν πιστοποιητικό ψηφιοποίησης από ουδέτερο φορέα να υπάρχει αντίστοιχη μείωση του μη-μισθολογικού κόστους».
Μιλώντας στο ίδιο πάνελ ο διευθύνων σύμβουλος της Deloitte Greece, κύριος Δημήτρης Κουτσόπουλος, υπογράμμισε ότι οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες της τεχνολογίας βλέπουν μια σημαντική δυναμική στην Ελλάδα, η οποία ενισχύεται από την προοπτική υλοποίησης των μεγάλων έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Υπογραμμίζοντας τη μεγάλη σημασία των συνεργασιών, τόνισε επίσης την ανάγκη της δια βίου κατάρτισης των εργαζομένων, καθώς, όπως εξήγησε, σήμερα το 30% του δυναμικού της εταιρείας ασχολείται με υπηρεσίες που μέχρι πριν από πέντε χρόνια δεν υπήρχαν καν.
Από την πλευρά του, ο CEO της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου & Μάλτας, κύριος Θεοδόσης Μιχαλόπουλος, σχολίασε ότι η Ελλάδα κερδίζει έδαφος στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης και του εξαιρετικού ανθρώπινου δυναμικού. Αναφερόμενος στη σχέση μεταξύ ενεργειακής κρίσης και οικονομίας των δεδομένων τόνισε ότι οι επενδύσεις σε data centers δεν είναι ενεργοβόρες, αλλά αντίθετα μειώνουν -όπως είπε- το συνολικό ενεργειακό αποτύπωμα: «Ίσως η σημαντικότερη πράσινη ενέργεια που μπορεί να κάνει μια εταιρεία σήμερα, είναι να μεταφέρει τον όγκο εργασίας της στο cloud».
Τέλος ο Β’ αντιπρόεδρος ΔΣ ΣΕΠΕ, ειδικός σύμβουλος της nvisionist, κύριος Βασίλης Ορφανός, από την πλευρά του, επεσήμανε ότι η πληροφορική είναι ένας τομέας που μπορεί να αναδείξει τη δυναμική της Ελλάδας. «Σήμερα έχει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ να δημιουργούμε προϊόντα και υπηρεσίες, μοναδικά στον κόσμο, τα οποία εξάγονται στο εξωτερικό και δίνουν την ευκαιρία στην Ελλάδα να βγει μπροστά ως καινοτόμος χώρα. Δημιουργούμε έτσι υπεραξία που φέρνει προστιθέμενη αξία σε όλη τη χώρα».
Αξιοποιώντας το ανθρώπινο δυναμικό
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι άλλη από την εξεύρεση του ανθρώπινου δυναμικού, που διαθέτει τις κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες, απαραίτητες στη νέα εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Αυτό ήταν το θέμα της ενότητας, που άνοιξε με την τοποθέτησή της Υπουργού Παιδείας & Θρησκευμάτων, κυρίας Νίκης Κεραμέως. Όπως τόνισε: «Υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για ακόμη μεγαλύτερη σύνδεση του Πανεπιστημίου με την επιχειρηματική κοινότητα. Έχουμε ξεπεράσει τα ταμπού του παρελθόντος. Μπορούν να επιτευχθούν πολλά μέσα από τη συνεργασία των Πανεπιστημίων με την επιχειρηματική κοινότητα. Θέλει χρόνο η αλλαγή, αλλά υπάρχει πλέον το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο». Πρόσθεσε δε ότι σήμερα στην Ελλάδα συντελούνται δομικές αλλαγές στην επαγγελματική εκπαίδευση: «Βλέπουμε πρώτα ποια είναι η ζήτηση που εκδηλώνει η αγορά και στη συνέχεια παίρνουμε τις αποφάσεις μας» τόνισε η κυρία Κεραμέως.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκε η μελέτη για την αξιολόγηση της επάρκειας ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα, που διενήργησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), σε συνεργασία με την εταιρία συμβούλων Deloitte. Τη μελέτη παρουσίασε ο Partner, Consulting Leader, Deloitte Greece, κύριος Νίκος Χριστοδούλου, ο οποίος, πριν ξεκινήσει να παρουσιάζει τα στοιχεία, αναφέρθηκε στην μελέτη, που είχαν διενεργήσει με τον ΣΕΠΕ το 2019, επισημαίνοντας για ακόμη μια φορά πόσο σημαντικές είναι οι νέες τεχνολογίες για την οικονομία, σημειώνοντας ότι επιβεβαιώνονται σήμερα, τρία χρόνια αργότερα, τα στοιχεία που προέβλεπαν ανάπτυξη και περισσότερες θέσεις εργασίας, εξαιτίας της επένδυσης στις νέες τεχνολογίες για την ανάπτυξη της χώρας.
Από την πλευρά του, ο Υπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, κύριος Κωστής Χατζηδάκης, αναφερόμενος στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, αναγνώρισε το χάσμα μεταξύ των διαθέσιμων εργαζομένων στον τομέα των ΤΠΕ και των αναγκών του κλάδου, σημειώνοντας ότι «εάν δεν βιαστούμε, θα βρεθούμε σε δυσάρεστες καταστάσεις». Υπογράμμισε την ανάγκη να αξιοποιηθούν σωστά τα κονδύλια για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, επισημαίνοντας: «Η χώρα έχει μείνει πίσω στο θέμα των ψηφιακών δεξιοτήτων και τώρα τρέχουμε πίσω από το πρόβλημα. Ωστόσο, έχουμε μια διπλή ευτυχή συγκυρία: έχουμε και τα χρηματοδοτικά εργαλεία και υπάρχει και η πολιτική βούληση. Θα υπάρξει και η ταχύτητα και η αποφασιστικότητα, όχι μόνο να απορροφήσουμε τα κονδύλια, αλλά να τα εκμεταλλευθούμε προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας». Όπως πρόσθεσε: «Αλλάζουμε ταχύτητες στο θέμα της κατάρτισης. Έχουμε ξεκινήσει συνεργασίες με κολοσσούς από τον χώρο της τεχνολογίας, Microsoft. Cisco, Google, Amazon, Huawei. Αυτά δεν είναι σχέδια και υποθέσεις. Είναι δράσεις που έχουν ‘τρέξει’ και ‘τρέχουν’ και έχουν τρομερά μεγάλη ζήτηση».
Στο πάνελ που ακολούθησε ο αντιπρόεδρος ΔΣ της ATCOM, κύριος Κωνσταντίνος Καμάρας, αναφερόμενος στον εν εξελίξει εγχώριο αλλά και παγκόσμιο πόλεμο ταλέντων, υπογράμμισε ότι σήμερα η ειδικότητα με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι οι προγραμματιστές, ενώ η δεύτερη σε ζήτηση ειδικότητα είναι οι data scientists και οι data analysts. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο κύριος Καμάρας επισήμανε την ανάγκη να είναι το coding βασική κατεύθυνση σπουδών, ενώ τόνισε ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθεί αλγοριθμική σκέψη στους μαθητές.
Στη συνέχεια, ο διευθύνων σύμβουλος της Netcompany-Intrasoft, Μέλος ΔΣ ΣΕΠΕ, κύριος Αλέξανδρος Μάνος, τοποθετήθηκε επί του θέματος, επιβεβαιώνοντας ότι σήμερα υπάρχει πολύ έντονη ζήτηση για ανθρώπινο δυναμικό και ταλέντο στις ΤΠΕ. «Εμείς ως εταιρεία, μόνο τον τελευταίο χρόνο, έχουμε προσλάβει πάνω από 600 μηχανικούς. Η ανάγκη για ανθρώπινο δυναμικό είναι τεράστια. Αλλά για πρώτη φορά δείχνει να υπάρχει ένα σχέδιο, ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε νέα ταλέντα, τα οποία θα απορροφηθούν και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής της 01 Solutions Hellas, κύριος Χαράλαμπος Σάμιος, σχολίασε: «Για να είμαστε ρεαλιστές, άμεσες λύσεις δεν μπορούν να βρεθούν. Για παράδειγμα, τα έργα του ταμείου Ανάκαμψης, έχουν πολύ σφιχτά χρονοδιαγράμματα και πρέπει να ολοκληρωθούν, εντός τριετίας. Κάθε επιχείρηση που δραστηριοποιείται στη χώρα πρέπει να κάνει τα δικά της βήματα, ώστε να μπορέσει να προσαρμόσει το μοντέλο της, για να μπορεί να παράξει περισσότερο έργο με λιγότερο εργατικό δυναμικό. Για πρώτη φορά δεν συζητάμε που θα βρούμε τα λεφτά για τα ψηφιακά έργα, αλλά που θα βρούμε το εργατικό δυναμικό».