Σε πολλούς θα ακουστεί περίεργη µια συζήτηση για thin clients το 2013. Η πραγµατικότητα όµως εκπλήσσει ευχάριστα καθώς είναι πολλές οι εταιρείες που βλέπουν την ανάγκη επιστροφής σε αυτό το µοντέλο για την καλύτερη δυνατή διαχείριση των desktops τους και όχι µόνο.
Ελάχιστες διαδικασίες του IT είναι τόσο συνολικές όσο η συντήρηση των εταιρικών desktops. Πάρα το γεγονός ότι πολλές από τις διαδικασίες γίνονται ολοένα και πιο εύκολες εξαιτίας των νέων τεχνολογιών, δεν υπάρχει κάποια µαγική λύση για τη διευκόλυνση της καθηµερινής διαχείρισης δεκάδων, εκατοντάδων ή και ενίοτε χιλιάδων desktop συστηµάτων.
Τα µειονεκτήµατα των desktops δεν αφορούν µόνο στο κοµµάτι της διαχείρισης και της συντήρησης. Περιλαµβάνουν την αδυναµία µετακίνησης των εργαζοµένων, την ανάγκη για αναβάθµιση του hardware, την ασφάλεια των δεδοµένων και κάτω από συγκεκριµένες συνθήκες ακόµα και την κατανάλωση ενέργειας και την ψύξη των συστηµάτων.
Μια απάντηση σε αυτό το πρόβληµα έρχεται να δώσει το thin client computing, το οποίο πραγµατοποιεί ένα consolidation στις εφαρµογές των τελικών χρηστών αλλά και των περιβαλλόντων των χρηστών σε ένα server, µειώνοντας σηµαντικά το overhead που σχετίζεται µε το software και το hardware των desktops. Οι χρήστες µπορούν να έχουν πρόσβαση στο server µέσω του δικτύου µέσω µιας ποικιλίας clients, όπως είναι για παράδειγµα, τερµατικά χαµηλού κόστους ή παλιά συστήµατα, τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν καταστεί άχρηστα. Έτσι οι administrators δεν χρειάζεται να τρέχουν και να συντηρούν τα desktops, αφού όλη η διαδικασία µπορεί να πραγµατοποιηθεί από το data center, εξοικονοµώντας µε αυτό τον τρόπο χρόνο και πόρους. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι δεν υπάρχει κάποιος εξαιρετικά απλός µετάβασης από τα συνήθη desktop PCs σε thin clients. Αλλά αυτή τη στιγµή η βιοµηχανία παρέχει σαφώς περισσότερες επιλογές.
Το server-based thin client computing έχει πλέον πολλές µορφές. Παραδοσιακά οι λύσεις thin clients, σχετίζονται µε terminal servers, που έτρεχαν δεκάδες µεµονωµένα user sessions. Σε αυτό το σενάριο συνήθως συναντούσαµε ένα framework που στηριζόταν σε Microsoft Terminal Services (ονοµασία που άλλαξε σε Remote Desktop Services µε την έλευση του Windows Server 2008) και σε κάποιες περιπτώσεις από µια υποδοµή Citrix, η οποία βελτίωνε την απόδοση και τις δυνατότητες διαχείρισης. Πρόσφατα όµως, ελέω VDI (Virtual Desktop Infrastructure), υπάρχει και µια τελείως διαφορετική προσέγγιση. Με τη βοήθεια virtualization κάθε user session είναι ένα ξεχωριστό Virtual Machine.
Το παραδοσιακό µοντέλο
Οι υπηρεσίες Remote Desktop αποτελούν την πιο γνωστή λύση στο χώρο των thin clients. Είναι εξαιρετικά απλό για µια επιχείρηση να αγοράσει µερικούς thin clients, να εγκαταστήσει Windows Server να ρυθµίσει το ρόλο Remote Desktop Services και να παρέχει µε αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα στους χρήστες να συνδεθούν στο server ώστε να ξεκινήσει το desktop session. Για συγκεκριµένα σενάρια, όπως για παράδειγµα η εισαγωγή δεδοµένων, η επεξεργασία φορµών και άλλα αυτή η προσέγγιση είναι ίσως ότι ακριβώς χρειάζεται. Σε γενικές γραµµές η λύση αυτή είναι καλή για υλοποιήσεις που σχετίζονται µε λίγες και ελαφρές εφαρµογές καθώς η περιπλοκότητα που έρχεται µε την αύξηση του αριθµού των εφαρµογών αλλά και των χρηστών µπορεί τελικά να αποτελέσει ισχυρότερο αντίβαρο στο χαµηλότερο κόστος.
Η προσέγγιση της Citrix
Η Citrix ξέρει και αυτή πολύ καλά το παιχνίδι των Terminal Services. Το offering που έχει µε την ονοµασία XenApp (γνωστού στο παρελθόν µε την ονοµασία Presentation Server) παρέχει ένα εξαιρετικά σηµαντικό επίπεδο, διαχείρισης και αύξησης της απόδοσης ενώ παρέχει και σαφώς καλύτερη διαχείριση σε µεγαλύτερες υλοποιήσεις thin client. Σε κάποιες περιπτώσεις το κόστος ανεβαίνει σηµαντικά, αλλά τα πλεονεκτήµατα που παρέχει ειδικότερα σε µεγάλές εγκαταστάσεις είναι κάτι παραπάνω από πολυτέλεια.
Απαίτηση σχεδιασµού
Ανεξάρτητα του σχήµατος thin client που θα επιλέξει ο πελάτης, πάντα υπάρχει το ζήτηµα της αξιοπιστίας του
χρησιµοποιούµενου λειτουργικού συστήµατος αλλά και συνολικά της αλληλεπίδρασης µε τις εφαρµογές. Ας πάρουµε την περίπτωση µιας επιχείρησης που διαθέτει ένα µεγάλο αριθµό από servers, οι οποίοι διαχειρίζονται δεκάδες user sessions. Αν κάποιος server πέσει, το αποτέλεσµα θα είναι η αποσύνδεση των sessions που τρέχουν τη δεδοµένη χρονική στιγµή πάνω στο server. Οι χρήστες θα µπορέσουν να συνδεθούν εκ νέου σε κάποιο άλλο server, αν υπάρχει η απαραίτητη χωρητικότητα, αλλά αν υπήρχε εργασία που δεν είχε αποθηκευτεί στη διάρκεια του προηγούµενου session αυτή θα χαθεί. Αν αυτό το συνδυάσουµε µε το γεγονός ότι µερικές εφαρµογές είναι εξαιρετικά ευαίσθητες καθίσταται σαφές ότι απαιτούνται δοκιµές για κάθε µια εφαρµογή. Η πράξη έχει αποδείξει πάντως ότι µια καλά σχεδιασµένη υλοποίηση, είναι αξιόπιστη, εύκολα διαχειρίσιµη και ανταποκρίνεται τάχιστα. Δεν είναι όµως λίγες οι περιπτώσεις που σε ένα περιβάλλον δεν έχει γίνει ο απαραίτητος σχεδιασµός µε αποτέλεσµα η συντήρηση να είναι µια συνεχής πρόκληση.
Στην εποχή του VDI
Το VDI έχει γίνει συνώνυµο µε το desktop virtualization που αποτελεί µια εκδοχή του thin client computing. Το VDI χρησιµοποιεί ένα virtualization hypervisor για τη λειτουργία πολλαπλών instances ενός desktop VM σε έναν ή περισσότερους φυσικούς servers και χρησιµοποιεί ένα software broker για να συνδέσει τους thin clients µε το desktop instance. Σε γενικές γραµµές αυτή η προσέγγιση παρέχει στους χρήστες µια εµπειρία πολύ κοντά σε αυτή ενός desktop PC. Σε µια υλοποίηση VDI, ο χρήστης κάνει log-in σε ένα συγκεκριµένο Windows virtual machine που τρέχει σε ένα hypervisor (που µπορεί να είναι Vmware, Xen ή Hyper-V) και να απολαύσει µια ξεχωριστή προσωποποιηµένη εµπειρία που διατηρεί ότι customization έχει δηµιουργήσει. To VDI µεταφέρει το βάρος της εξυπηρέτησης αυτών των desktops στην υποδοµή του virtualization. Αν µια εταιρεία έχει προχωρήσει σε µια υλοποίηση server virtualization έχει κάνει πολλά από αυτά που είναι απαραίτητα για στο desktop virtualization. Αυτό που θα πρέπει να γίνει σαφές όµως ότι απαιτείται σηµαντική αύξηση της χωρητικότητας της υποδοµής για να είναι εφικτή η διαχείριση ενός σηµαντικού αριθµού από desktop Virtual machines. Το Virtualization παρέχει και στο desktop πολλά από τα πλεονεκτήµατα που παρέχει στο server, όπως είναι τα snapshots των VMs, η δυνατότητα µετάβασης από έναν host σε έναν άλλο, το αυτόµατο load balancing και άλλα. Το ζήτηµα σε αυτή την περίπτωση ότι δεν είναι ιδιαίτερα ξεκάθαρο το κοµµάτι του ROI, κάτι που κάνει αρκετά πιο δύσκολη την πώληση.
Ευκαιρία για το κανάλι
Υπάρχουν πολλές εξελίξεις στο χώρο του IΤ, που ενώ σε πρώτη µατιά φαίνονται τελείως ανεξάρτητες µεταξύ τους καταλήγουν να έχουν µια άµεση σχέση. Αυτό ακριβώς συµβαίνει και στην περίπτωση του mobile computing και των thin clients. Ένα από πράγµατα που χρησιµοποιούταν ως επιχείρηµα για να µην προχωρήσει κάποιος σε µια υλοποίηση thin client ήταν ότι ο τελικός χρήστης χρειάζεται µια συσκευή η οποία θα ήταν φορητή. Αυτό είχε σαν αποτέλεσµα ολοένα και περισσότεροι οργανισµοί να οδηγηθούν σε notebooks, τα οποία θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν µέσα και έξω από το γραφείο. Αλλά µε την έλευση συσκευών mobile computing όπως για παράδειγµα το Apple iPad, που µάλιστα σε πολλές περιπτώσεις, έχουν αγοραστεί απευθείας από τον τελικό χρήστη, οι απαιτήσεις για mobile computing ξεπερνούν τα όρια του εταιρικού δικτύου. Αυτό δηµιουργεί ορισµένες ενδιαφέρουσες προοπτικές για οργανισµούς IT, που αντιµετώπιζαν το notebook σαν µια απαγορευτικά ακριβή συσκευή από πλευράς διαχείρισης. Αντί να αγοράζουν λοιπόν επιπλέον PCs, ένας µεγάλος αριθµός αυτών των notebooks αντικαθίστανται από συσκευές thin clients στο γραφείο και συµπληρώνονται από tablet devices για την εργασία στο δρόµο.
Πέρα από προφανή άµεσα οικονοµικά οφέλη για τον οργανισµό, το όλο περιβάλλον καταλήγει να είναι πιο εύκολο στη διαχείριση καταναλώνοντας λιγότερους πόρους. Αυτό βέβαια δεν σηµαίνει ότι τα notebooks θα αντικατασταθούν εξ ολοκλήρου, αλλά είναι σαφές ότι οι thin clients θα γίνουν ένα µεγαλύτερο κοµµάτι του µίγµατος. Δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι η εµπειρία πλέον που παρέχουν οι thin clients είναι άµεσα συγκρίσιµη µε αυτή ενός παραδοσιακού PC, ενώ ολοένα και περισσότεροι οι τελικοί χρήστες εξοικειώνονται µε το µοντέλο.
Σχετικά πρόσφατα η Wyse, η οποία πλέον αποτελεί τµήµα της Dell, παρουσίας µια σειρά από thin clients, που είναι βελτιστοποιηµένη για εγκαταστάσεις VDI χρησιµοποιώντας virtual machine software της Citrx. Καθώς η διαχείριση του IT γίνεται ολοένα και πιο κεντρική, οι thin clients γίνονται οκµµάτι του περιβάλλοντος του desktop virtualization. Η Hewlett-Packard που παρουσίασε το HP t410 All-in-One Smart Zero Client, που µάλιστα τροφοδοτείται µέσω PoE (Power over Ethernet) σύνδεσης βλέπει την ίδια ευκαιρία και κινείται αντιστοίχως.
Αλλά η µεγαλύτερη πρόκληση σχετικά µε τους thin clients δεν έχει να κάνει κάτι µε την τεχνολογία αυτή κάθε αυτή. Υπάρχουν ήδη οργανισµοί που εκµεταλλεύονται το virtualization για να µετατρέψουν τα συστήµατα που διαθέτουν σε thin clients ακόµα και εν αγνοία των τελικών χρηστών. Μια τέτοια δυνατότητα παρέχουν λύσεις όπως το System 6.0 της Pano Logic, που εισάγει µια τεχνολογία µε την ονοµασία Pano Virtual Client (PVC) που µετασχηµατίζει τα PCs ή τα laptops σε virtual desktop clients.
Πρόσφατη έρευνα που πραγµατοποιήθηκε από τη Cisco κατέδειξε ότι το 79% από 1300 IT pros που συµµετείχαν στην έρευνα είχαν ήδη υλοποιήσει virtual desktops ή σκοπεύουν να το κάνουν µέσα στα επόµενα 1-3 έτη. Αυτό ισοδυναµεί µε µια αργή αλλά σταθερή µετάβαση στο desktop virtualization που κάνει πολλούς πελάτες να σκέφτονται τη µετατροπή των PCs σε thin clients ή ακόµη και να αντικαταστήσουν τα PCs µε thin clients. Σε πολλές περιπτώσεις η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί θα περιλαµβάνει και τις δυο επιλογές, αφού σε πρώτη φάση, οι πελάτες θα θέλουν να µετατρέψουν τα υπάρχοντα PCs σε thin clients και στη συνέχεια να τα αντικαταστήσουν µε κανονικές συσκευές thin client.
Όλες αυτές οι αλλαγές είναι πολύ καλές για το κανάλι, καθώς δεν περιορίζονται στη δηµιουργία µιας ευκαιρίας για την πώληση thin clients, αλλά και νέα γενιά από offerings (virtualization, διαχείριση συστηµάτων και server) που συµπληρώνουν την πώληση των thin clients. Για να υπάρχει όµως η επιθυµητή κατάληξη απαιτείται να ανοίξει αυτή η συζήτηση από το κανάλι.