Η παγκόσμια εμφάνιση και εξάπλωση του COVID-19, έχει προκαλέσει την ανησυχία τόσο της διεθνούς κοινότητας υγείας, αλλά και της οικονομικής κοινότητας εν γένει. Η ταχύτητα εξάπλωσης του ιού έχει προκαλέσει ένα ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων στις επιχειρήσεις, ενώ σημαντικοί τομείς της εγχώριας και παγκόσμιας οικονομίας έχουν πληγεί σε μεγάλο βαθμό. Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο προχώρησε στη διεξαγωγή έρευνας για τις επιπτώσεις του COVID-19 το διάστημα 16/03 έως 20/3, με τη συμμετοχή 281 εταιρειών και οργανισμών.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι επιχειρήσεις ανησυχούν ιδιαιτέρως για το οικονομικό τους μέλλον, ενώ παράλληλα ζητούν τη στήριξη του ελληνικού κράτους αναφορικά με την αποπληρωμή των υποχρεώσεων τους προς τους φορείς του δημοσίου και τις τράπεζες, καθώς και για την ενίσχυσή τους ως προς τις πληρωμές των εργαζομένων τους. Ταυτόχρονα, ανέδειξαν την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων από το κράτος για τον περιορισμό της εξάπλωσης του φαινομένου, με στόχο την άμεση ανάκαμψή τους.
Κι όμως, υπάρχουν κλάδοι με αύξηση εσόδων
Από τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των συμμετεχουσών εταιρειών επηρεάστηκε από τις συνέπειες του ιού με αποτέλεσμα να αναμένουν μείωση των προβλεπόμενων εσόδων τους. Αντίθετα, οι εταιρείες που ανέφεραν ότι δεν έχουν μέχρι στιγμής επηρεαστεί από το ξέσπασμα του COVID-19 απάντησαν πως προσβλέπουν ακόμη και σε μια πιθανή αύξηση των εσόδων. Οι εταιρείες αυτές δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων και ποτών, της τεχνολογίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Επίσης, σύμφωνα με τις απόψεις των συμμετεχουσών εταιρειών, τα αποτελέσματα της κρίσης αυτής θα γίνουν άμεσα αντιληπτά και σε λιγότερο από 1 έως και 3 μήνες θα έχουν φανεί οι αρνητικές επιπτώσεις της παρούσας ύφεσης στην οικονομία. Αυτό φαίνεται και από το γεγονός ότι περισσότερες από τις μισές εταιρείες δήλωσαν πως έχουν επηρεαστεί οι εισαγωγικές/εξαγωγικές τους δραστηριότητες. Τα προβλήματα στις μετακινήσεις και η αβεβαιότητα και αδυναμία στην λήψη αποφάσεων, καθώς και η μειωμένη ζήτηση για το προϊόν τους είναι τα βασικότερα προβλήματα που φαίνεται ότι απασχολούν τις επιχειρήσεις.
Ακόμη ένα σημείο που αξίζει να σημειωθεί είναι πως σχεδόν στο σύνολό τους οι εταιρείες, κρίνουν ότι θα μειωθούν οι προγραμματισμένες τους επενδυτικές αποφάσεις και οι περισσότερες πιστεύουν ότι θα μειωθεί η ανάπτυξη της αγοράς στην οποία δραστηριοποιούνται. Όπως και προηγουμένως, οι εξαιρέσεις έγκεινται στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις που κινούνται στον τομέα των τροφίμων και ποτών, της τεχνολογίας, αλλά και της υγείας αναμένουν θετικές εξελίξεις τόσο στις επενδυτικές τους αποφάσεις όσο και στον αριθμό εργαζομένων τους.
Επίδραση του COVID-19 στις εταιρείες
Ψηφιοποίηση δραστηριοτήτων
Οι εταιρείες ανέφεραν πως λόγω του COVID-19 έχουν λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Η εφαρμογή μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους εργασίας, η ψηφιοποίηση των περισσότερων συστημάτων τους, καθώς και η ακύρωση όλων των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων (ταξίδια, συνέδρια, συναντήσεις), συγκαταλέγονται στις ενέργειες που πραγματοποίησαν οι περισσότερες εταιρείες, ως μία προσπάθεια περιορισμού του φαινομένου. Σε επόμενο στάδιο οι εταιρείες φαίνεται ότι επανεξετάζουν τη στρατηγική και τον προϋπολογισμό τους, περικόπτουν τις δαπάνες τους και επανεκτιμούν τα προβλεπόμενα έσοδά τους. Ορισμένες από τις συμμετέχουσες εταιρείες έχουν ήδη προβεί σε κλείσιμο των επιχειρήσεών τους εφαρμόζοντας την πολιτική “μένουμε σπίτι”, ενώ όσες δεν δύναται να κλείσουν, λόγω της φύσης της εργασίας, προβαίνουν σε λειτουργία με προσωπικό ασφαλείας.
Είναι προφανές ότι οι επιχειρήσεις που κινούνται στον χώρο της τεχνολογίας ήταν περισσότερο έτοιμες να εφαρμόσουν από την πρώτη μέρα την εξ αποστάσεως εργασία, χωρίς να χρειαστούν πρόσθετες ενέργειες, αλλαγές στην πολιτική και επενδύσεις σε υλικό και υπηρεσίες.
Όπως αναφέρει η έρευνα, το 85% των εταιρειών τεχνολογίας ήδη εφαρμόζει την απομακρυσμένη εργασία σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει τη συνέχεια της λειτουργίας της επιχείρησης.
Οι εταιρείες που εφαρμόζουν πολιτικές απομακρυσμένης εργασίας, έχουν παρατηρήσει με ποσοστό 37% πως το προσωπικό είναι το ίδιο παραγωγικό, ενώ το 33% ότι παρουσιάζει λιγότερη παραγωγικότητα. Παρόλα αυτά, το 21% δεν έχει διαμορφωμένη άποψη επί του ζητήματος, ενώ μόλις το 7% θεωρεί ότι το προσωπικό της είναι περισσότερο παραγωγικό.
Βαθμός επίδρασης του COVID-19 στα έσοδα των εταιρειών
Το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχουσών εταιρειών ύψους 41%, φαίνεται πως κρίνουν ότι είναι πολύ νωρίς για να φανεί κάποια επίπτωση στα έσοδά τους. Η πλειοψηφία των απαντήσεων (56%) πιστεύει ότι θα υπάρξει μείωση των εσόδων τους, χωρίς όμως να γνωρίζουν την ακριβή ζημία στα έσοδά τους. Αξίζει να επισημανθεί πως το 3% φαίνεται πως υπολογίζει μία πιθανή αύξηση ή μηδενική επίδραση στα έσοδά τους. Οι εταιρείες αυτές ανήκουν στον τομέα πώλησης τροφίμων και τεχνολογικών προϊόντων. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι, πως οι περισσότερες εταιρείες μικρού μεγέθους (με <50 εργαζομένους), εκφράζουν έντονη ανησυχία αναφορικά με τα προβλεπόμενα έσοδά τους και αναμένουν μείωση ίση ή μεγαλύτερη του 50%.