Πόσο κοστίζει άραγε η αποτυχία ενός ICT project; Πόσο αυξάνει αυτό το κόστος εάν ληφθεί υπόψιν η μετέπειτα επίπτωση της αποτυχίας του σε άλλους τομείς; Σύμφωνα με μελέτη του Roger Sessions, ανέρχεται σε κάτι λιγότερο από το 10% του ΑΕΠ!
Συνεχώς γίνονται προσπάθειες υπολογισμού των αποτυχημένων έργων που δεν παραδίδονται on-budget, on-time και on scope. Τα ποσοστά βέβαια δεν μπορούν να δώσουν στοιχεία για την έκταση της αποτυχίας σε πραγματικούς αριθμούς. Για την αντιμετώπιση του θέματος ο Roger Sessions, ένας πασίγνωστος συγγραφέας και ειδικός σε θέματα πολυπλοκότητας (www.objectwatch.com), έχει αναπτύξει ένα μοντέλο για τον υπολογισμό του κόστους της αποτυχίας των IT Projects παγκοσμίως.
Αυτή η προσέγγιση περιγράφεται από τον Roger Sessions σε ένα white paper με τίτλο “The IT Complexity Crisis: Danger and Opportunity” και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το κόστος της αποτυχίας των IT Projects παγκοσμίως αγγίζει ετησίως το αστρονομικό ποσό των $6.200.000.000.000!
Οι υπολογισμοί
Για τον υπολογισμό του συνολικού παγκόσμιου budget των αποτυχημένων IT Projects, o Roger Sessions κάνει τις κάτωθι υποθέσεις:
Με βάση τα στοιχεία της “World Technology and Services Alliance”, οι χώρες ξοδεύουν κατά μέσο όρο το 6,4% του Α.Ε.Π. σε τεχνολογίες ICT (Information & Communications Technology). Από αυτό το ποσό:
– Το 43% ξοδεύεται σε hardware, software και υπηρεσίες.
-* Το 57% ξοδεύεται σε τεχνολογίες επικοινωνιών.
Επομένως με βάση του υπολογισμούς:
– Το 6,4% x 43% = 2,75% του Α.Ε.Π. [1] ξοδεύεται σε hardware, software και υπηρεσίες.
– Το 6,4% x 57% = 3,65% του Α.Ε.Π. ξοδεύεται σε τεχνολογίες επικοινωνιών
Με βάση τα στοιχεία του 2009 U.S. Budget [02], το 66% όλων των χρημάτων που επενδύονται σε IT Project είναι “at risk” [2] . Η ίδια αναλογία θεωρούμε ότι ισχύει και για τον υπόλοιπο κόσμο. Προφανώς σταδιακά μεγάλο μέρος των έργων θα αποτύχει. Η υπόθεση είναι ότι “at risk” βρίσκονται το 50%-80% όλων των projects. Για την ανάλυση γίνεται η υπόθεση ότι σταδιακά θα αποτύχει ο μέσος όρος αυτών δηλαδή το 65% [3].
Και βέβαια το κόστος των αποτυχημένων έργων είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Κάθε έργο που αποτυγχάνει έχει:
– Άμεσα κόστη (direct costs), το κόστος της επένδυσης για το project (Capital Expenditure – CAPEX) και
– Έμμεσα κόστη (indirect costs), το κόστος ευκαιρίας (opportunity cost).
Στα έμμεσα κόστη περιλαμβάνονται:
- Το κόστος αντικατάστασης του αποτυχημένου συστήματος.
- Το κόστος “παρενόχλησης” στη λειτουργία της εταιρείας.
- Τα απολεσθέντα έσοδα λόγω της αποτυχίας.
- Το κόστος ευκαιρίας για το τι θα μπορούσαν τα χρήματα/έσοδα που χάθηκαν να έχουν κάνει.
- Το κόστος των πελατών.
- Το χαμένο μερίδιο αγοράς κ.λπ.
Αυτά τα έμμεσα κόστη συμβαίνουν για όλο τον κύκλο ζωής που το πληροφορικό σύστημα θα λειτουργούσε εάν δεν είχε αποτύχει το project (Product Life Cycle). Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι τα έμμεσα κόστη αυξάνονται ταχύτατα. Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι η σχέση του άμεσου προς το έμμεσο κόστος είναι μεταξύ 1:5 και 1:10. Για αυτή την έρευνα υποθέτουμε ότι αυτή η σχέση είναι ο μέσος όρος: 1:7,5 [4]
Για να βρούμε το προβλεπόμενο ετήσιο κόστος των αποτυχημένων έργων πληροφορικής, θα πολλαπλασιάσουμε αυτούς τους τέσσερις συντελεστές [1]x[2]x[3]x[4]:
[1] 2,75% (ποσοστό του IT στο Α.Ε.Π.)
[2] 66% (το ποσοστό των IT Projects που είναι “at risk”)
[3] 65% (το ποσοστό αποτυχίας των έργων που είναι “at risk”)
[4] 7,5 (η σχέση του έμμεσου κόστους ως προς το άμεσο)
Έτσι βρίσκουμε τον συντελεστή 0,089 το οποίο εάν πολλαπλασιάσουμε με το Α.Ε.Π. της χώρας βρίσκουμε το κόστος των αποτυχημένων έργων ανά χώρα.
Η ανάλυση της αποτυχίας
Ο Roger Sessions παραδέχεται στο white paper ότι “Οι αριθμοί είναι προφανές ότι είναι εκτιμήσεις. Το θέμα δεν είναι οι ακριβείς αριθμοί. Το μέγεθος των αριθμών είναι το σημαντικό σημείο. Σαν επαγγελματίες της πληροφορικής έχουμε την υπευθυνότητα να καταλάβουμε πως θα αποφύγουμε την συνεχιζόμενη αποτυχία που μας κατατρώει τα σωθικά”. Ενδεικτικά η αποτυχία σε δις δολάρια είναι:
- Παγκοσμίως: ΑΕΠ $69,8 τρις, κόστος αποτυχίας $6,2 τρις
- Αμερική: ΑΕΠ $13,8, κόστος αποτυχίας $1,2 τρις
- Αγγλία: ΑΕΠ $2,3 τρις, κόστος αποτυχίας $200 δις
- Ελλάδα: ΑΕΠ $343 δις, κόστος αποτυχίας $30 δις
Τα μεγέθη περιέχουν υπολογισμούς για το κόστος ευκαιρίας που έχουν τα έργα και κάνουν τους αριθμούς τόσο υψηλούς. Έτσι, τα έμμεσα κόστη έχουν σημαντική επίπτωση στους υπολογισμούς του whitepaper. Προφανώς διάφοροι άλλοι ερευνητές έχουν αμφισβητήσει τις εκτιμήσεις του report. Ενδιαφέρον θα είχε επίσης η εφαρμογή αυτής της έρευνας σε εταιρικό επίπεδο.
Το συμπέρασμα
Η συνταγή της αποτυχίας συνήθως περιλαμβάνει τα παρακάτω συστατικά:
- Ανεξέλεγκτη αύξηση φυσικού αντικειμένου.
- Φτωχές διαδικασίες Project Management.
- Έλλειψη της υποστήριξης του management.
- Μη εμπλοκή των χρηστών
Το τελικά συμπέρασμα συνοψίζεται πολύ χαρακτηριστικά στην παρακάτω αγγλική φράση: “If you don’t plan, you plan failed projects!“.
*Ο Θεοφάνης Γιώτης (MSc, PMP, Ph.D. C.), είναι πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Διοίκησης Έργων (PMI GREECE Chapter), πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της 12PM Consulting καθώς και της ITEC Consulting.